Ρωσική αποστολή επιχειρεί να φέρει τα πρώτα δείγματα από δορυφόρο του Άρη
Έπειτα από ένα αναγκαστικό διάλειμμα 15 ετών, η Ρωσία επιστρέφει στις διαπλανητικές αποστολές. Το σκάφος Fobos-Grunt («Φόβος-Έδαφος») αναχωρεί το βράδυ της Τρίτης για να φέρει τα πρώτα δείγματα από τον Φόβο, έναν από τους δύο μικρούς δορυφόρους του Άρη.
H αποστολή προγραμματίζεται να φτάσει στη γειτονιά του Άρη τον Οκτώβριο του 2012 και να προσεδαφιστεί στο Φόβο λίγους μήνες αργότερα. Εκεί, θα αναπτύξει έναν μηχανικό βραχίονα που θα συλλέξει σκόνη και μικρά βότσαλα συνολικού βάρους 200 γραμμαρίων.
Η κάψουλα με τα δείγματα θα εκτιναχθεί από το σκάφος για να πάρει το δρόμο της επιστροφής, ενώ ένα φασματόμετρο μάζας και άλλα όργανα θα παραμείνουν για μετρήσεις στην επιφάνεια του μικρού δορυφόρου.
Αν όλα πάνε καλά, τα πρώτα δείγματα από δορυφόρο άλλου πλανήτη θα φτάσουν στα χέρια των επιστημόνων το 2014.
Ωστόσο ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos έχει κάθε λόγο να ανησυχεί, καθώς οι τρεις προηγούμενες αποστολές της στον Άρη κατέληξαν σε αποτυχία. Δύο σκάφη που αναχώρησαν για Φόβο το 1988 απέτυχαν να φτάσουν στον προορισμό τους, ενώ το σκάφος Mars 96 καταστράφηκε πριν καν βγει από τη γήινη ατμόσφαιρα το 1996.
Στο νέο εγχείρημα συμμετέχει και η Κίνα, η οποία ανέπτυξε το δορυφόρο Γινγκχούο-1, ο οποίος θα απελευθερωθεί από το Fobos-Grunt και θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη.
Η εκτόξευση από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν προγραμματίζεται για τις 22.16 ώρα Ελλάδας στις 8 Νοεμβρίου.
Αιχμάλωτος αστεροειδής
O Φόβος είναι ο μεγαλύτερος από τους δύο παράξενους δορυφόρους του Κόκκινου Πλανήτη -ο δεύτερος είναι ο Δείμος. Είναι ένα σώμα ακανόνιστου σχήματος, γεμάτο κρατήρες, με μέση ακτίνα μόλις 11,1 χιλιόμετρα.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Φόβος ήταν γιος του Άρη. Στην αστρονομία, όμως, ο Φόβος πιστεύεται ότι είναι στην πραγματικότητα ένας μεγάλος αστεροειδής που συνελήφθη από το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη πριν από περίπου 4 δισ. χρόνια.
Έκτοτε, ο διαστημικός βράχος καλύφθηκε σταδιακά από σκόνη και πέτρες που εκτινάχθηκαν από το έδαφος του Άρη έπειτα από κοσμικές προσκρούσεις (μετεωρίτες που προήλθαν από την επιφάνεια του Άρη έχουν βρεθεί ακόμα και στη Γη).
Αυτό σημαίνει ότι οι αναλύσεις στα δείγματα του Fobos-Grunt θα αποκάλυπταν στοιχεία όχι μόνο για τον ίδιο τον δορυφόρο αλλά και για τον μητρικό του πλανήτη.
Αν η αποστολή αποδειχθεί επιτυχής, θα είναι η πρώτη φορά από το 1976 που φτάνουν στη Γη μακροσκοπικά δείγματα από άλλο σώμα του Ηλιακού Συστήματος.
Τον προηγούμενο άθλο είχε φέρει εις πέρας η μη επανδρωμένη σοβιετική αποστολή Luna 24, η οποία έφερε στη Γη δείγματα από τη Σελήνη.
Μια σημαντική παράμετρος της αποστολής Fobos-Grunt είναι το χαμηλό κόστος, μόλις 163 εκατομμύρια δολάρια.
Συγκριτικά, μια αποστολή τριών σταδίων που είχε σχεδιάσει η NASA με τον ίδιο αντικειμενικό στόχο εκτιμάται ότι θα κόστιζε 8,5 δισ.
ΠΗΓΗ
H αποστολή προγραμματίζεται να φτάσει στη γειτονιά του Άρη τον Οκτώβριο του 2012 και να προσεδαφιστεί στο Φόβο λίγους μήνες αργότερα. Εκεί, θα αναπτύξει έναν μηχανικό βραχίονα που θα συλλέξει σκόνη και μικρά βότσαλα συνολικού βάρους 200 γραμμαρίων.
Η κάψουλα με τα δείγματα θα εκτιναχθεί από το σκάφος για να πάρει το δρόμο της επιστροφής, ενώ ένα φασματόμετρο μάζας και άλλα όργανα θα παραμείνουν για μετρήσεις στην επιφάνεια του μικρού δορυφόρου.
Αν όλα πάνε καλά, τα πρώτα δείγματα από δορυφόρο άλλου πλανήτη θα φτάσουν στα χέρια των επιστημόνων το 2014.
Ωστόσο ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos έχει κάθε λόγο να ανησυχεί, καθώς οι τρεις προηγούμενες αποστολές της στον Άρη κατέληξαν σε αποτυχία. Δύο σκάφη που αναχώρησαν για Φόβο το 1988 απέτυχαν να φτάσουν στον προορισμό τους, ενώ το σκάφος Mars 96 καταστράφηκε πριν καν βγει από τη γήινη ατμόσφαιρα το 1996.
Στο νέο εγχείρημα συμμετέχει και η Κίνα, η οποία ανέπτυξε το δορυφόρο Γινγκχούο-1, ο οποίος θα απελευθερωθεί από το Fobos-Grunt και θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη.
Η εκτόξευση από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν προγραμματίζεται για τις 22.16 ώρα Ελλάδας στις 8 Νοεμβρίου.
Αιχμάλωτος αστεροειδής
O Φόβος είναι ο μεγαλύτερος από τους δύο παράξενους δορυφόρους του Κόκκινου Πλανήτη -ο δεύτερος είναι ο Δείμος. Είναι ένα σώμα ακανόνιστου σχήματος, γεμάτο κρατήρες, με μέση ακτίνα μόλις 11,1 χιλιόμετρα.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Φόβος ήταν γιος του Άρη. Στην αστρονομία, όμως, ο Φόβος πιστεύεται ότι είναι στην πραγματικότητα ένας μεγάλος αστεροειδής που συνελήφθη από το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη πριν από περίπου 4 δισ. χρόνια.
Έκτοτε, ο διαστημικός βράχος καλύφθηκε σταδιακά από σκόνη και πέτρες που εκτινάχθηκαν από το έδαφος του Άρη έπειτα από κοσμικές προσκρούσεις (μετεωρίτες που προήλθαν από την επιφάνεια του Άρη έχουν βρεθεί ακόμα και στη Γη).
Αυτό σημαίνει ότι οι αναλύσεις στα δείγματα του Fobos-Grunt θα αποκάλυπταν στοιχεία όχι μόνο για τον ίδιο τον δορυφόρο αλλά και για τον μητρικό του πλανήτη.
Αν η αποστολή αποδειχθεί επιτυχής, θα είναι η πρώτη φορά από το 1976 που φτάνουν στη Γη μακροσκοπικά δείγματα από άλλο σώμα του Ηλιακού Συστήματος.
Τον προηγούμενο άθλο είχε φέρει εις πέρας η μη επανδρωμένη σοβιετική αποστολή Luna 24, η οποία έφερε στη Γη δείγματα από τη Σελήνη.
Μια σημαντική παράμετρος της αποστολής Fobos-Grunt είναι το χαμηλό κόστος, μόλις 163 εκατομμύρια δολάρια.
Συγκριτικά, μια αποστολή τριών σταδίων που είχε σχεδιάσει η NASA με τον ίδιο αντικειμενικό στόχο εκτιμάται ότι θα κόστιζε 8,5 δισ.
ΠΗΓΗ