Του Γιώργου Γάτου
Π ίστωση χρόνου για τις μειώσεις των μισθών μέσα από συμφωνίες στον ιδιωτικό τομέα, τη μείωση των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ από την 1/1/2012 και των παροχών υγείας με βάση μηνιαία στοιχεία που θα παρακολουθούνται, ζητά τη Δευτέρα από τους επικεφαλής της τρόικας η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Και οι πληροφορίες της «Η.τ.Σ» αναφέρουν ότι η Λ. Κατσέλη και ο Γ. Κουτρουμάνης θα εξασφαλίσουν 3μηνη «περίοδο χάριτος» για τις μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα με το νέο καθεστώς των επιχειρησιακών συμβάσεων και τουλάχιστον μια διετία για τη διατήρηση του 65ετούς ως γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.
Οι μειώσεις
Για τις μειώσεις των μισθών, η ηγεσία του υπουργείου θα αποσαφηνίσει ότι δεν θέτει ούτε και πρόκειται να θέσει κανένα απολύτως εμπόδιο στις συμφωνίες εργοδοτών και εργαζομένων τις οποίες και αναμένει. Ενδεικτικό της πίεσης που ασκεί η τρόικα είναι το γεγονός ότι το κλιμάκιο των εμπειρογνωμόνων επισκέφθηκε αιφνιδίως χθες το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, θέτοντας νέα ερωτήματα για τον τρόπο εφαρμογής του νόμου για τις Επιχειρησιακές Συμβάσεις. Ενστάσεις υπάρχουν, ωστόσο, από την πλευρά των εμπειρογνωμόνων σε ό,τι αφορά τη διαδικασία και τα κριτήρια «αξιολόγησης» των συμφωνιών αυτών (θέτοντας, εμμέσως, θέμα κατάργησης της απλής γνωμοδότησης από το Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου του ΣΕΠΕ), ενώ διατυπώνονται απορίες για την εχθρική στάση των κεντρικών συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων. Στο επόμενο τρίμηνο θα «δοκιμαστεί» στην πράξη ο νέος νόμος και θα διαφανούν τα περιθώρια που υπάρχουν -αν υπάρχουν- για αλλαγές, απαντούν τα κυβερνητικά στελέχη.Η ηγεσία του υπουργείου υπογραμμίζει πως περιθώρια βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας μέσα και από μειώσεις μισθών μπορεί να υπάρχουν, κατά περίπτωση και ανά κλάδο, όμως, η μείωση του κόστους εργασίας θα προέλθει και θα είναι περισσότερο αποτελεσματική μέσα από τις σχεδιαζόμενες μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών.
Τα όρια
Στις συναντήσεις τόσο με το κλιμάκιο των εμπειρογνωμόνων της τρόικας όσο και με εκείνο του ΟΟΣΑ συζητήθηκε και η «προσαρμογή» των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67. Την «αυτόματη» αύξηση του ανώτατου ορίου προβλέπει από την? 1/1/2021, με βάση τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής, ο νέος ασφαλιστικός νόμος που έχει εγκρίνει η τρόικα, απαντά το υπουργείο. Στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης προεξοφλούν, ωστόσο, στην «Η.τ.Σ» ότι η «προσαρμογή» αυτή θα χρειαστεί να γίνει νωρίτερα αν «ξεφύγουν» οι δαπάνες για τις πληρωμές συντάξεων κατά τη μεταβατική περίοδο της εφαρμογής του νέου Ασφαλιστικού, δηλ. έως το 2015 οπότε συνταξιοδοτείται μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων. Οπως τονίζουν, «κλειδί» για τη λήψη της απόφασης θα είναι η πορεία των εσόδων των Ταμείων (που πλήττονται κυρίως από την ανεργία και την ύφεση) και των δαπανών (οι εμπειρογνώμονες της τρόικας ελέγχουν τα στοιχεία και τις αναλογιστικές μελέτες που τους παρέδωσε, αυτή την εβδομάδα, ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γ. Κουτρουμάνης).
Η ηγεσία του υπουργείου εκτιμά ότι, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, δεν προκύπτει ανάγκη για οποιαδήποτε αύξηση του γενικού ορίου των 65 ετών και πως «οι εξοικονομήσεις δαπανών εξασφαλίζουν τη σταθερότητα του συστήματος». Οι περικοπές θα γίνουν από τις μειώσεις δαπανών στον κλάδο υγείας αλλά και από τις δρομολογούμενες, με αναλογιστικές μελέτες, μειώσεις των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ στα ελλειμματικά ταμεία. Ο ασφαλιστικός νόμος προβλέπει, πάντως, ότι από την 1/1/2011 και ανά διετία η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκπονεί αναλογιστικές για την εξέλιξη της συνταξιοδοτικής δαπάνης (δηλ. ο επόμενος έλεγχος θα γίνει το 2013). Σε περίπτωση κατά την οποία η δαπάνη για τις πληρωμές συντάξεων αυξηθεί πάνω από τα όρια της αύξησης που έχουν τεθεί (2,5% επί του ΑΕΠ) «με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του Ασφαλιστικού».
Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση (δηλ. για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους) θα «ανακαθορίζονται» με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης «κατά τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού και με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών».
Η ατζέντα για μισθούς και συντάξεις
Μειώσεις μισθών
1. Επέκταση της διάρκειας και της χρήσης των συμβάσεων εργασίας χωρίς αποζημίωση.
2. Διεύρυνση των ευέλικτων μορφών εργασίας (μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία) και των ελαστικών ωραρίων (αντί της πληρωμής υπερωριών).
3. Εκτεταμένη χρήση των επιχειρησιακών συμβάσεων για να υπάρξουν μειώσεις μισθών, ανά επιχείρηση, και να περιοριστεί η καταβολή μισθών με βάση τις κλαδικές συμβάσεις που, κατά κανόνα, προβλέπουν αυξήσεις.
Ασφαλιστικό
1. Μείωση των επικουρικών συντάξεων από 1/1/2012, με «οδηγό» (για το εύρος των μειώσεων, ανά Ταμείο) τα αποτελέσματα των αναλογιστικών μελετών που ανατίθενται άμεσα.
2. Μείωση της λίστας των βαρέων και ανθυγιεινών στο 10% του εργατικού δυναμικού.
3. Μείωση στο 8,5% από 14,5% του αριθμού των αναπηρικών συντάξεων.
4. Εγγυήσεις για την οικονομική βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού (με βάση τις αναλογιστικές μελέτες και την πορεία εξοικονόμησης δαπανών) και εκτιμήσεις για το χρόνο αξιοποίησης του μηχανισμού της «αυτόματης» αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης πάνω από τα 65, σε συνάρτηση με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, όπως προβλέπει ο νέος ασφαλιστικός νόμος και το στόχο για συγκράτηση της δαπάνης των συντάξεων εντός του ορίου (δηλ. αύξηση της δαπάνης όχι πάνω από 2,5% του ΑΕΠ έως το 2060).
5. Μείωση των παροχών υγείας και επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε όλα τα Ταμεία μέχρι το Μάιο
.