Μια μαύρη τρύπα γεννιέται

Μια μαύρη τρύπα γεννιέται

Το σπάνιο γεγονός της γέννησης μίας μαύρης τρύπας εντόπισαν αστρονόμοι του αμερικανικού εργαστηρίου Λος Άλαμος, με τη βοήθεια επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων. Η έρευνά τους δημοσιεύεται στο περιοδικό Science. Το συμβάν, που πήρε το όνομα GRB 130427A, καταγράφηκε νωρίτερα φέτος στην περιοχή του αστερισμού του Λέοντα, με λάμψεις ορατής ακτινοβολίας και πολύ ενεργές εκρήξεις ακτίνων γ, οι οποίες είναι χαρακτηριστικές λάμψεις που συνοδεύουν τη βαρυτική κατάρρευση ενός άστρου σε μαύρη τρύπα, όταν και όλη η μάζα του συγκεντρώνεται σε ένα σημείο με άπειρη πυκνότητα, μια ανωμαλία στη δομή του χωροχρόνου.

Η συγκεκριμένη παρατήρηση, πέραν της σπανιότητάς της, συνδυάστηκε και με το γεγονός πως καταγράφηκε από τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi, NuSTAR και Swift, αλλά και από το δίκτυο ρομποτικών τηλεσκοπίων RAPTOR (RAPid Telescopes for Optical Response), που είναι εγκατεστημένα στη Χαβάη και το Νέο Μεξικό, και τα οποία είναι σχεδιασμένα ώστε να σαρώνουν τον ουρανό ψάχνοντας για παροδικά και έντονα φαινόμενα όπως αυτό. Ο συνδυασμός δεδομένων από όλες τις πηγές, διευκόλυνε τους αστρονόμους ώστε να καταγράψουν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια το φαινόμενο.

«Είμαστε πολύ τυχεροί που είχαμε διαθέσιμα τα τηλεσκόπια της NASA και τα επίγεια όργανα την ίδια στιγμή. Είχαμε έτσι την ευκαιρία να συγκεντρώσουμε ένα πολύ ολοκληρωμένο σύνολο παρατηρήσεων, κάτι που οι αστροφυσικοί έψαχναν για πολύ καιρό. Πρόκειται για τη στήλη της Ροζέτας στον τομέα μας», είπε χαρακτηριστικά ο αστροφυσικός Τομ Βέστραντ.

Σίγουρα πάντως ήταν μία από τις πιο ενεργές εκρήξεις ακτίνων γ που έχει παρατηρηθεί ποτέ. «Ήταν η έκρηξη του αιώνα», είπε ο αστρονόμος Τζέιμς Ρεν, ένας εκ των συγγραφέων της έρευνας. «Είναι η πιο φωτεινή εδώ και 20 χρόνια και ίσως ακόμη περισσότερο», πρόσθεσε, ενώ ο συνάδελφός του αστροφυσικός Τομ Βέστραντ δήλωσε πως «Είμαστε πολύ τυχεροί που είχαμε διαθέσιμα τα τηλεσκόπια της NASA και τα επίγεια όργανα την ίδια στιγμή. Είχαμε έτσι την ευκαιρία να συγκεντρώσουμε ένα πολύ ολοκληρωμένο σύνολο παρατηρήσεων, κάτι που οι αστροφυσικοί έψαχναν για πολύ καιρό. Πρόκειται για τη στήλη της Ροζέτας στον τομέα μας», είπε χαρακτηριστικά.

Οι επίγειες παρατηρήσεις έδειξαν πως μετά τη βίαιη μεταμόρφωση του άστρου σε μαύρη τρύπα, επικράτησε ένα λυκόφως, το οποίο έσβησε σταδιακά παράλληλα με τις λάμψεις από τις ακτίνες γ. «Το συγκεκριμένο λυκόφως, είναι ενδιαφέρον, επειδή συνδέει την ορατή ακτινοβολία που λάβαμε, με τις εκρήξεις ακτινών γ, κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί», δήλωσε ο ερευνητής Ζέμεκ Βόσνιακ.

Η έκρηξη GRB 130427A έδωσε την ευκαιρία στους επιστήμονες να μελετήσουν αρκετές από τις θεωρίες που έχουν για τη φύση αυτών των αντικειμένων. Για παράδειγμα, η ενέργεια των ακτινών γ που εντόπισαν υπερβαίνει τη μέγιστη θεωρητική τιμή που πίστευαν οι αστρονόμοι πως είναι δυνατή, υποδεικνύοντας πως η συγκεκριμένη θεωρία χρειάζεται βελτίωση ενώ πολλά ακόμη συμπεράσματα αναμένονται με την περαιτέρω ανάλυση των παρατηρήσεων.

ΠηγήΜια μαύρη τρύπα γεννιέται - ΑΝΕΞΗΓΗΤΑ