ΑΝΕΞΗΓΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΡΥΦΑ: ΑΣΥΡΜΑΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Παρασκευή 4 Ιανουαρίου 2013

ΑΣΥΡΜΑΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Το Όνειρο του Τέσλα για έναν Κόσμο με Ελεύθερη Ενέργεια

“Το σχέδιο μου καθυστέρησε από τους νόμους της Φύσης. Ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος γι’ αυτό. Ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του, αλλά οι ίδιοι νόμοι θα επικρατήσουν στο τέλος και θα το κάνουν να επιτύχει θριαμβευτικά”.

Νίκολα Τέσλα, Οι Εφευρέσεις μου

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com)

Στις 14 Αυγούστου του 2003, στο βορειοανατολικό τμήμα των ΗΠΑ και του Καναδά, έλαβε χώρα η μεγαλύτερη συσκότιση (Blackout) στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Η συσκότιση αυτή έπληξε πόλεις στον ανατολικό Καναδά, καθώς και οκτώ πολιτείες των ΗΠΑ. Συνολικά 50 εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και το χάος που προκλήθηκε κράτησε αρκετές ώρες.

Τρένα και μετρό ακινητοποιήθηκαν και πολλοί άνθρωποι αναγκάστηκαν να πάνε σπίτι τους με τα πόδια. Αρκετοί άνθρωποι αναγκάστηκαν να κοιμηθούν στα δάπεδα των επιβατικών σταθμών και στους δρόμους της Νέας Υόρκης, εφόσον δεν μπορούσαν να πάνε σπίτια τους ακόμη και με τα πόδια. Τα συστήματα κλιματισμού τέθηκαν εκτός λειτουργίας, τα ασανσέρ στους ουρανοξύστες ακινητοποιήθηκαν και σε αρκετές περιοχές τα συστήματα υδροδότησης σταμάτησαν να λειτουργούν. Τα τρόφιμα άρχισαν να σαπίζουν, επειδή τα ψυγεία δεν λειτουργούσαν. Στα νοσοκομεία η κατάσταση ήταν δραματική και όλα τα αποθέματα στις τράπεζες αίματος κόντεψαν να αλλοιωθούν από την έλλειψη τεχνητής ψύξης. Στα αεροδρόμια ακυρώθηκαν οι προγραμματισμένες πτήσεις, δημιουργώντας προβλήματα στην αεροπορική συγκοινωνία παγκοσμίως. Κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τηλεοράσεις, ραδιόφωνα και άλλες συσκευές ήταν πλέον άχρηστες. Χωρίς το νυκτερινό φωτισμό το Μανχάταν έμοιαζε με ένα τεράστιο σκοτεινό κενοτάφιο. Δισεκατομμύρια δολάρια χάθηκαν μόνο μέσα σε μια μέρα. Η αιτία αυτής της καταστροφής έγινε αντικείμενο μεγάλης κυβερνητικής έρευνας, αν και πολλοί πιστεύουν πως η συσκότιση προκλήθηκε από τα παλιά ηλεκτρικά δίκτυα που υπερφορτώθηκαν. Μόνο μια μέρα χωρίς το εναλλασσόμενο ρεύμα του Τέσλα και η Αμερική επέστρεψε στο σκοτεινό Μεσαίωνα…

«Αν θελήσουμε να εξαφανίσουμε από το δικό μας βιομηχανικό κόσμο τα αποτελέσματα του έργου του κυρίου Τέσλα, τότε τα γρανάζια στις βιομηχανίες θα έπρεπε να σταματήσουν να γυρίζουν, τα ηλεκτρικά τρένα μας θα έπρεπε να ακινητοποιηθούν, οι πόλεις μας να βυθιστούν στο σκοτάδι… Ναι, τόσο μακριά έφτασε με το έργο του, που αποτέλεσε το θεμέλιο του σύγχρονου κόσμου. Το όνομα του σημάδεψε μια εποχή προόδου στην επιστήμη του ηλεκτρισμού. Από αυτό το έργο ξεπήδησε μια επανάσταση…» Σχολίασε προφητικά το μακρινό 1917 ο Αμερικανός φυσικός B. A. Behrend τη συνεισφορά του Τέσλα στη διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου. Και πράγματι ο Νίκολα Τέσλα όχι μόνον «ανακάλυψε» τον 20^ο αιώνα, αλλά οραματίστηκε και τον 21^ο αιώνα, στον οποίο προέβλεψε ότι θα επικρατήσει η παγκόσμια ειρήνη και η Ελεύθερη Ενέργεια (Free Energy). Ήδη διανύουμε την πρώτη δεκαετία αυτού του νέου αιώνα και τα αισιόδοξα οράματα του Τέσλα μας φαίνονται ακόμη μακρινά…

Τα Εντυπωσιακά Πειράματα του Τέσλα στο Κολοράντο Σπρινγκς

Ο Τέσλα ήταν μια προμηθεϊκή μορφή, που νίκησε έναν πανάρχαιο εχθρό, τη σκοτεινή νύχτα. Εξερεύνησε και κατέκτησε τη Νέα Γη του ηλεκτρισμού. Επιδίωξε να δαμάσει τη φυσική δύναμη του ηλεκτρισμού και να τη θέσει στην υπηρεσία της ανθρωπότητας, φιλοδοξώντας να δημιουργήσει έναν «επίγειο παράδεισο» με δωρεάν ηλεκτρική ενέργεια για όλους. Τα οράματα του Τέσλα ξεπερνούσαν κατά πολύ την «πρωτόγονη» επιστημονική φαντασία της εποχής του. Έκανε δημόσιες φαουστικές επιδείξεις του εναλλασσόμενου ρεύματος και των συσκευών του, για να αποδείξει στο κοινό την ασφάλεια τους, αντιμετωπίζοντας τις συκοφαντικές επιθέσεις και τις λασπολογίες του Τόμας Έντισον, που είχε ταχθεί υπέρ του συνεχούς ρεύματος. Σ’ αυτές τις επιδείξεις ο Τέσλα χρησιμοποιούσε τον εαυτό του ως «πειραματόζωο» και αφηνόταν να διαποτιστεί από ρεύμα χιλιάδων βολτ, ώστε τελικά το σώμα του σπινθηροβολούσε από ηλεκτρισμό!

Αν και θα μπορούσε να επαναπαυτεί στις δάφνες του, όντας δοξασμένος και πλούσιος από την ηλικία των 34 ετών, εκείνος προτίμησε να προχωρήσει κι άλλο προσφέροντας στην ανθρωπότητα, ως νέος Προμηθέας, ένα πολύ μεγαλύτερο δώρο: την Ελεύθερη Ενέργεια. Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση ήταν τα εντυπωσιακά πειράματα Ασύρματης Μεταφοράς Ενέργειας (Wireless Transmission of Energy), που διεξήγαγε ο εφευρέτης στο Κολοράντο Σπρινγκς.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1890 το μυαλό Τέσλα βασανίζονταν διαρκώς από την αναζήτηση τρόπων αποστολής ενέργειας και μηνυμάτων δια μέσω της γης. Δεν δημοσίευσε ποτέ τις λεπτομέρειες του σχεδίου του, το οποίο κρατούσε κρυφό ακόμη κι από τους βοηθούς του. Τον Φεβρουάριο του 1896 ο Τέσλα πήρε για πρώτη φορά το τρένο για το Κολοράντο Σπρινγκς, όπου αναζητούσε μια απομονωμένη τοποθεσία για να στήσει το νέο του εργαστήριο και να διεξαγάγει μια σειρά από πειράματα ασύρματης μεταφοράς ενέργειας. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του διεξήγαγε μάλιστα κι ένα μικρό πείραμα μεταφοράς ηχητικών σημάτων μέσω του εδάφους. Βασισμένη στις αισιόδοξες δηλώσεις του Τέσλα η κυριακάτικη έκδοση του World δημοσίευσε στις 8 Μαρτίου του 1896 την άποψη ότι η περίφημη Ελεύθερη Ενέργεια δεν ήταν μακριά: «Ο ηλεκτρισμός θα μπορούσε να είναι ελεύθερος, όπως ο αέρας… Έρχεται το τέλος των τηλεγραφικών και τηλεφωνικών εταιρειών… Όλα τα μονοπώλια θα συντριβούν…».

Στις αρχές του 1899 ο Τέσλα εξασφάλισε νέες επενδύσεις από έναν αριθμό πλούσιων προσωπικοτήτων, συμπεριλαμβανομένου και του Τζον Τζέικομπ Άστορ (John Jacob Astor), ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου Γουάλντορφ Αστόρια στο οποίο και διέμενε ο εφευρέτης. Μ’ αυτά τα χρήματα έστησε έναν εργαστήριο στο Κολοράντο Σπρινγκς και σε υψόμετρο 2.300 μέτρων. Εκεί, για ένα σχεδόν χρόνο (1899-1900), ο εφευρέτης πραγματοποίησε μια σειρά από σημαντικά πειράματα πάνω στην ασύρματη μεταφορά ενέργειας. Ο Τέσλα κατόρθωσε όχι μόνο να δημιουργήσει τεχνητές αστραπές μήκους 40 μέτρων, αλλά και ν’ ανάψει λαμπτήρες και να θέσει σε λειτουργία συσκευές σε απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων! Εντυπωσιακές φωτογραφίες δείχνουν τον εφευρέτη να κάθεται ψύχραιμος σε μια καρέκλα στο μέσον του εργαστηρίου του στο Κολοράντο Σπρινγκς, ενώ πάνω του ξεσπούν τεχνητές αστραπές και ηλεκτρικές εκκενώσεις χιλιάδων βολτ!

Στις 3 Ιουλίου του 1899, κατά τη διάρκεια των πειραμάτων του στο Κολοράντο Σπρινγκς, ο Σερβοαμερικάνος εφευρέτης ισχυρίστηκε ότι ανακάλυψε μια «ανεξάντλητη πηγή ενέργειας». Προέβλεψε μάλιστα ότι στο μέλλον ο κόσμος θα κατάφερνε να συνδεθεί μ’ αυτήν την πηγή αστείρευτης ενέργειας, κι αυτό θα άλλαζε τη μορφή του ανθρώπινου πολιτισμού και θα οδηγούσε στην κατάκτηση του διαστήματος!

Στο Κολοράντο Σπρινγκς ο Τέσλα ανακάλυψε κάτι που ήδη διαισθανόταν: η Γη ήταν μια τεράστια «ενεργειακή πισίνα», ένας καλός ενεργειακός αγωγός, πράγμα που σήμαινε ότι το παγκόσμιο σύστημα ασύρματης μετάδοσης ενέργειας, που οραματιζόταν, θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Εκεί ο Τέσλα ανακάλυψε πως «η Γη κυριολεκτικά πάλλεται από ηλεκτρικές δονήσεις» και πως μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως συντονιστικός αγωγός, ως ένα είδος δονούμενου διαπασών που θα μπορούσε να στέλνει δωρεάν ενέργεια σε όλα τα μήκη και τα πλάτη.

Ο Τέσλα οραματίζονταν ένα «Παγκόσμιο Σύστημά» μετάδοσης σημάτων και μεταφοράς ενέργειας, που θα βασίζονταν κυρίως σε τρεις δικές του εφευρέσεις:

· Το μετασχηματιστή Τέσλα (πηνίο Τέσλα).
· Τον ενισχυτικό μεταδότη Τέσλα (ένας μετασχηματιστής, που προσαρμόζεται έτσι ώστε να διεγείρει το έδαφος).
· Και την Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας (μετάδοση της ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς καλώδια).

Σύμφωνα με το φιλόδοξο σχέδιο του Τέσλα, όπως αναφέρεται στις σημειώσεις του, «οι πρώτες εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας του Παγκόσμιου Συστήματος μπορούν να τεθούν σε λειτουργία μέσα σε εννέα μήνες. Με αυτές τις εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας θα μπορεί να επιτευχθεί ηλεκτρική ισχύ μέχρι 7,5 δισεκατομμύρια Watt, με σκοπό να εφοδιάσει με ενέργεια όλα τα τεχνικά επιτεύγματα της εποχής μας».

Φεύγοντας από το Κολοράντο Σπρινγκς, γεμάτος αισιοδοξία κι ελπίδες, ο Τέσλα έγραφε στο ημερολόγιό του: «Η δυνατότητα ασύρματης μεταφοράς ενέργειας διαμέσου του φυσικού περιβάλλοντος και σε μεγάλες αποστάσεις, θ’ δημιουργήσει ανεξάντλητες πηγές πλούτου και δύναμης, θέτοντας ακόμη και την ίδια την ηλιακή ενέργεια στην υπηρεσία του ανθρώπου» (Colorado Spings Notes 1899-1900).

Λίγο μετά το τέλος ο Τέσλα αιώνα έγγραψε μια σειρά άρθρων όπου εξηγούσε αρκετές μεθόδους για την άντληση ενέργειας από το περιβάλλον. Το Ιούνιο του 1900 δημοσίευσε στο περιοδικό Century μια σειρά άρθρων, που αποτελούσαν μια μακροσκελή μελέτη του με τον τίτλο The Problem Of Increasing Human Energy(Το Πρόβλημα της Αυξανόμενης Ανθρώπινης Ενέργειας), στην οποία γινόταν ειδική αναφορά στους τρόπους τιθάσευσης της ηλιακής ενέργειας: «Ο ήλιος είναι η πηγή που καθοδηγεί τα πάντα. Ο ήλιος συντηρεί όλη την ανθρώπινη ζωή και εφοδιάζει την ανθρώπινη ενέργεια…»

Στο ίδιο κείμενο ο Τέσλα περιέγραφε πως είχε καταλήξει στην ιδέα της ασύρματης μεταφοράς ενέργειας: «Για μεγάλο διάστημα είχα πειστεί ότι αυτού του είδους η μετάδοση ενέργειας δεν θα πραγματοποιούνταν ποτέ σε βιομηχανική κλίμακα, αλλά μια ανακάλυψη μ’ έκανε να’ αλλάξω γνώμη. Παρατήρησα ότι κάτω από ειδικές συνθήκες η ατμόσφαιρα, η οποία είναι κανονικά ένα μονωτικό στρώμα, αποκτά δυνατότητες αγωγιμότητας, και γι’ αυτό είναι ικανή να μεταφέρει οποιαδήποτε ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας».

Όταν ο Τέσλα πειραματίστηκε το 1899 στο Κολοράντο Σπρινγκς, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα ισχύος 1,5 MW, έκπληκτος διαπίστωσε πως οι παλμοί της ηλεκτρικής ενέργειας, που έστειλε σε όλη την ολόκληρη υδρόγειο, επέστρεψαν με αμείωτη δύναμη! «Αυτό», είπε ο εφευρέτης, «ήταν ένα τόσο απίστευτο αποτέλεσμα που η ανακάλυψή του σχεδόν με ζάλισε». Ο Τέσλα είχε την εντύπωση πως η γη είχε «απαντήσει» στα σήματά του και πως «αντί μιας ηχούς, είχα λάβει ένα στάσιμο ηλεκτρικό κύμα, ένα κύμα που αντανακλάται από μακριά».

Στο σύστημα που σχεδίασε ο Τέσλα δεν είχε καμιά διαφορά η απόσταση μετάδοσης των κυμάτων. Η αποδοτικότητα της μεταφοράς ενέργειας των στάσιμων «κυμάτων Τέσλα» προσέγγιζε το 96-97% και δεν υπήρχε σχεδόν καμία απώλεια ενέργειας εκτός από αυτή που απαιτούσε η λειτουργία των μηχανημάτων. Αν δεν υπήρχε δέκτης, δεν υπήρχε και κατανάλωση ενέργειας. Όταν δεν υπάρχει κανένας δέκτης, οι εγκαταστάσεις καταναλώνουν μόνο μερική ισχύ, που είναι απαραίτητη να για να διατηρηθεί η δονητική συχνότητα.

Αξιοποιώντας αυτή την ανακάλυψη ο Τέσλα πίστευε πως ολόκληρος ο πλανήτης θα μπορούσε να διασυνδεθεί ενεργειακά αν κατασκευαζόταν ένα δίκτυο από πύργους εκπομπής και λήψης ηλεκτρικής και ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας. Ακόμη και η ίδια η γη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας, έτσι ώστε ο καθένας να ήταν σε θέση ν’ αντλήσει ενέργεια χώνοντας απλά μια μεταλλική ράβδο στο έδαφος! Ο Τέσλα υποστήριζε πως η εκπεμπόμενη ενέργεια θα μπορούσε να μετατρέψει τις παγωμένες εκτάσεις σε καλλιεργήσιμη γη, θα καθάριζε τις πόλεις από τα καυσαέρια, θα καταργούσε τους πολέμους, την πείνα και τη φτώχεια. Αν και ορισμένοι πίστευαν πως αυτά που έλεγε ο Τέσλα θα έπρεπε να μπουν στο «κουτί με τις παλαβομάρες» της ανθρωπότητας, εντούτοις η σύγχρονη επιστήμη και οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις δείχνουν να τον δικαιώνουν.

Η Συσκευή Ελεύθερης Ενέργειας του Τέσλα

Η ασύρματη μεταφορά ενέργειας ήταν βασικά μια τεχνολογία διανομής ενέργειας, η οποία όμως συνέχιζε να παράγεται με συμβατικό τρόπο, δηλαδή με γεννήτριες εναλλασσόμενου ρεύματος. Αλλά ο Τέσλα δεν ήταν ικανοποιημένος με τις υπάρχουσες μορφές ενέργειας, καθώς είχε ήδη γοητευτεί με την ιδέα μιας νέας και ανεκμετάλλευτης πηγής ενέργειας. Το 1892, σε μια από τις πιο διάσημες ομιλίες του, ο Τέσλα δήλωσε στο έκπληκτο ακροατήριο του: «Προτού περάσουν μερικές γενιές οι μηχανές μας θα μπορούν να λειτουργούν με μια δύναμη που θα αντλείται από οποιοδήποτε σημείο του σύμπαντος… Σε κάθε σημείο του χώρου υπάρχει αυτή η ενέργεια. Είναι αυτή η ενέργεια στατική ή κινητική; Αν είναι στατική, τότε οι ελπίδες μας είναι μάταιες. Αν είναι κινητική –και γνωρίζουμε ότι είναι– τότε είναι απλώς θέμα χρόνου πότε ο άνθρωπος θα κατορθώσει να συνδέσει τα μηχανήματά του με τα γρανάζια της Φύσης».

Μια από τις βασικότερες εφευρέσεις του, πάνω στην οποία θα στηριζόταν το Παγκόσμιο Σύστημα του Τέσλα, ήταν και ο Αποδέκτης Ελεύθερης Ενέργειας (Free Energy Receiver), που κατοχυρώθηκε στις 5 Νοεμβρίου του 1901 με την ονομασία Apparatus for the Utilization of Radiant Energy (Αριθμός ευρεσιτεχνίας 685,957). Αυτή η βασική «συσκευή» αποτελούταν κυρίως από μια μεταλλική πλάκα, που λειτουργούσε ως συσσωρευτής της Ελεύθερης Ενέργειας για οικιακή χρήση!

Ο Αποδέκτης Ελεύθερης Ενέργειας έμοιαζε κάπως με τους σημερινούς ηλιακούς συλλέκτες και συγκεκριμένα με τη συμβατική τεχνολογία των φωτοβολταϊκών. Η σημαντικότερη διαφορά του με τα συμβατικά ηλιακά συστήματα έγκειται σ’ ένα υπόστρωμα κρυστάλλινης σιλικόνης: μια από τις τελευταίες ίσως χρήσεις της άμορφης σιλικόνης, η οποία υπόσχεται πολλά στην πρόσληψη ενέργειας από τον ήλιο. Βέβαια, οι σημερινές ηλιακές κυψέλες κοστίζουν ακόμη ακριβά, ενώ η «ηλιακή πλάκα» του Τέσλα ήταν μια απλή μεταλλική πλάκα καλυμμένη με μια διάφανη επίστρωση ενός μονωτικού υλικού. Ας δούμε όμως τον τρόπο λειτουργίας αυτής της απλής «συσκευής» του Τέσλα.

Η «ηλιακή πλάκα» του Τέσλα τοποθετείται όσο γίνεται ψηλότερα –σαν να ήταν κεραία– και συνδέεται μ’ έναν πυκνωτή που βρίσκεται κοντά στο έδαφος. Η ηλιακή ενέργεια φορτίζει συνεχώς τον πυκνωτή. Κατόπιν η ενέργεια που συσσωρεύεται στον πυκνωτή μετατρέπεται πολύ εύκολα σε ηλεκτρισμό για οικιακή χρήση. Και το εκπληκτικό είναι ότι αυτή η «ηλιακή πλάκα», που όσο μεγαλύτερη επιφάνεια έχει τόσο περισσότερη ενέργεια συσσωρεύει, δε χρειάζεται απαραίτητα το φως του ήλιου, εφόσον μπορεί να παράγει ενέργεια και τη νύχτα! Δε χρειάζεται βέβαια να συμπληρώσουμε ότι κάτι τέτοιο θεωρείται το λιγότερο αδύνατο από τη συμβατική επιστήμη…

Ο Τέσλα πίστευε πως ήταν δυνατή η μετάδοση της ηλεκτρικής ενέργειας με ασύρματο τρόπο κι έφτιαξε ολόκληρα σχέδια για ένα παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα. Το όραμα του ήταν ένα παγκόσμιο σύστημα, που ταυτόχρονα θα μετέδιδε ραδιοσήματα και θα μετέφερε με ασύρματο τρόπο ηλεκτρική ενέργεια! Το σχέδιο του ήταν τόσο προχωρημένο και ριζοσπαστικό για την εποχή του, που μόλις δημοσιοποιήθηκε οι πόρτες των επιχειρηματιών της Wall Street έκλεισαν γι’ αυτόν. Τα μονοπωλιακά συμφέροντα, ακόμη κι εκείνοι που επένδυσαν εκατομμύρια δολάρια στο σύστημα εναλλασσόμενου ρεύματος, αρνήθηκαν να τον χρηματοδοτήσουν.

Όταν ο μεγαλοτραπεζίτης Τζον Πίερποντ Μόργκαν, που αρχικά χρηματοδότησε με 150.000 δολάρια (λαμβάνοντας βεβαίως το 51% των κερδών από τις μελλοντικές πατέντες του Τέσλα πάνω στις ραδιοεπικοινωνίες) το σχέδιο του εφευρέτη στο Γουόρντεκλιφ του Λονγκ Άιλαντ, πληροφορήθηκε πως ο στόχος του Τέσλα ήταν η ασύρματη μεταφορά ενέργειας ρώτησε τον εφευρέτη: «Και ποιος θα πουλάει την ενέργεια στους αποδέκτες της;» «Κανείς», απάντησε με ειλικρίνεια ο Τέσλα, «ο καθένας θα μπορεί να τη λαμβάνει καρφώνοντας μια ράβδο στο έδαφος ή τοποθετώντας μια κεραία στη στέγη του σπιτιού του. Σκεφθείτε το: δεν θα υπάρχουν καλώδια, αερόπλοια θα πετούν χρησιμοποιώντας την εκπεμπόμενη ενέργεια…» «Αρκετά», τον διέκοψε ο μεγαλοτραπεζίτης. «Σας ευχαριστώ πολύ κύριε Τέσλα. Θα σας στείλω την απάντηση μου». Η απάντηση, και τα χρήματα, δεν ήρθαν ποτέ. Μέχρι το τέλος της ζωής του ο Τέσλα περίμενε μιαν απάντηση…

Στις αρχές του 20^ου αιώνα ο αισιόδοξος Τέσλα είχε προβλέψει:

«Στο κοντινό μέλλον θα δούμε πολλές χρήσεις της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα είμαστε σε θέση να διασκορπίζουμε την ομίχλη με την ηλεκτρική δύναμη και με ισχυρές και διαπεραστικές ακτίνες. Θα δημιουργήσουμε ασύρματες εγκαταστάσεις με σκοπό τη φωταγώγηση των ωκεανών. Σύντομα θα επιτευχθεί η μετάδοση εικόνων με τις συνηθισμένες τηλεγραφικές μεθόδους. Μια άλλη σημαντική καινοτομία θα είναι μια ηλεκτρική γραφομηχανή, που θα καταγράφει την ανθρώπινη φωνή. Θα έχουμε τα εξουδετερωτές καπνού, απορροφητές σκόνης, αποστειρωτές του νερού, του αέρα, των τροφίμων και των ρούχων. Θα είναι επίσης αδύνατον να μεταδοθούν τα μικρόβια ασθενειών και οι άνθρωποι θα μπορούν να θεραπεύονται από αυτές.

Αν χρησιμοποιήσουμε ορυκτά καύσιμα ύλες για να αντλήσουμε την ενέργειά μας τότε, ζώντας εις βάρος του κεφαλαίου μας, θα το εξαντλήσουμε γρήγορα. Αυτή η μέθοδος είναι βάρβαρη και επιπόλαια σπάταλη και θα πρέπει να σταματήσει για χάρη των ερχόμενων γενεών. Το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι η υδροδυναμική είναι ο πολυτιμότερος ενεργειακός πόρος μας. Σε αυτήν η ανθρωπότητα πρέπει να εναποθέσει τις ελπίδες της για το μέλλον. Με την πλήρη ανάπτυξή της καθώς και μ’ ένα τέλειο σύστημα της ασύρματης μετάδοσης της ενέργειας σε οποιαδήποτε απόσταση, ο άνθρωπος θα είναι σε θέση να λύσει όλα τα προβλήματα της υλικής του ύπαρξης. Η απόσταση, που είναι το κύριο εμπόδιο στην ανθρώπινη πρόοδο, θα εκμηδενιστεί εντελώς όσον αφορά τη σκέψη, τη λέξη, και τη δράση. Η ανθρωπότητα θα ενωθεί, οι πόλεμοι θα γίνουν αδύνατοι, και η ειρήνη θα βασιλέψει ανώτατο επίπεδο».

Αν και τα περισσότερα απ’ όσα προέβλεψε πιο πάνω ο διορατικός Τέσλα πραγματοποιήθηκαν, δεν συνέβη το ίδιο με τη βασικότερη πρόβλεψη του: την Ελεύθερη Ενεργεία και την ασύρματη μεταφορά της σ’ οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη. Όχι επειδή δεν υπήρξαν τεχνολογικές εξελίξεις σ’ αυτό τον τομέα. Απλούστατα επειδή τα κατεστημένα συμφέροντα, που ελέγχουν την παραγωγή και διακίνηση της ενέργειας, δεν άφησαν να συμβεί κάτι τέτοιο.

Ο οραματιστής και αθεράπευτα ανθρωπιστής Τέσλα είχε κάνει το λάθος να δείξει στον μεγαλοκαρχαρία Μόργκαν, τον κατεξοχήν εκπρόσωπο των μονοπωλιακών συμφερόντων της εποχής του, τον κόσμο όπως θα μπορούσε να είναι: ελεύθερος από ενεργειακά μονοπώλια και με άφθονη και φθηνή ενέργεια για τον καθένα. Έναν κόσμο για τον οποίο η ανθρωπότητα ίσως να είναι έτοιμη τον 21^ο αιώνα…

Στα Ίχνη του Τέσλα: Σύγχρονα Πειράματα Ασύρματης Μεταφοράς Ενέργειας

Ακόμη και σήμερα επικρατεί σύγχυση σχετικά με το αν ο Τέσλα βρισκότανε ή όχι στο δρόμο για την υλοποίηση της περίφημης ασύρματης μεταφοράς ενέργειας. Αυτή η σύγχυση όμως λειτουργεί ως ένα βαθμό θετικά για την προώθηση σχετικών ερευνών, τις οποίες πραγματοποιεί ένας μικρός αριθμός ερευνητών και ινστιτούτων, που υποστηρίζουν αυτή την ιδέα του Τέσλα.

Στις ΗΠΑ, με τις έρευνες πάνω στην ασύρματη μεταφορά ενέργειας ασχολούνται εδώ και δύο δεκαετίες ο Τζέιμς και ο Κένεθ Κόρουμ (James & Kenneth Corum). Η εργασία των αδελφών Κόρουμ προσφέρει νέα πολύτιμα δεδομένα σχετικά με την κατανόηση των λεπτομερειών του σχεδίου του Τέσλα. Οι νέες γνώσεις σχετικά με τη μεταφορά ενέργειας στην ιονόσφαιρα έχουν εφαρμοστεί στα πλαίσια του στρατιωτικού προγράμματος HAARP (High Frequency Active Auroral Research Program), που έχει τη βάση του στην Αλάσκα. Ο Μπέρναρντ Ίστλουντ (Bernard Eastloud), πάνω στις ιδέες του οποίου βασίζεται το σχέδιο, αναφέρεται απευθείας στις ιδέες του Τέσλα. Ωστόσο για τους ερευνητές της ασύρματης μεταφοράς ενέργειας είναι πολύτιμα και τα αποτελέσματα των ερευνών, που πραγματοποίησαν Ρώσοι επιστήμονες.

Σε μια πρόσφατη επιστολή του Ρώσου επιστήμονα Ν. Ν. Πορτνάγκιν, προς το Μουσείο Νίκολα Τέσλα του Βελιγραδίου, αναφέρεται: «Τα πειράματα του Τέσλα, που πραγματοποιήθηκαν από την 1^η Ιουλίου του 1899 μέχρι τις 7 Ιανουαρίου του 1900, άνοιξαν δρόμο σε θεμελιώδεις νέες τεχνολογίες ανάπτυξης συστημάτων των υπόγειων συνδέσεων για τη μεταφορά μεγάλης ηλεκτρικής ισχύος υψηλής συχνότητας και όλα αυτά με φυσικές υπόγειες επικοινωνίες. Δυστυχώς η επιστήμη στις αρχές του 20^ου αιώνα δεν είχε την δυνατότητα κατανόησης των πειραμάτων του Νίκολα Τέσλα πάνω στην υπόγεια μεταφορά ηλεκτρικών σημάτων και ισχύος. Μόλις τα τελευταία χρόνια μια προωθημένη θεωρία της αυτό-οργάνωσης των πολύπλοκων υπόγειων ηλεκτρικών δομών έκανε εφικτή την κατανόηση αυτών των πειραμάτων του Νίκολα Τέσλα… Εμείς εδώ και χρόνια παρακολουθούμε την υψηλή ηλεκτρική δραστηριότητα του εσωτερικού της γης. Αυτή η ηλεκτρική δραστηριότητα μας επέτρεψε να επαναλάβουμε τα μεγάλης ισχύος πειράματα του Νίκολα Τέσλα σε μια φθηνή και πιο χαμηλής ισχύος εκδοχή και να καταλήξουμε στο βασικό συμπέρασμα ότι υπάρχει δυνατότητα ανάπτυξης ενός υπόγειου συστήματος ηλεκτρικών συνδέσεων για τη μεταφορά υψηλής συχνότητας ηλεκτρικής ενέργειας».

Στο μέλλον θα αποδειχθεί η αλήθεια και θα απομακρυνθούν οι όποιες αμφιβολίες. Αυτό που όμως μπορούμε να πούμε σήμερα με σιγουριά είναι ότι η εργασία του Τέσλα πάνω στην ασύρματη μεταφορά ενέργειας, εκτός από τεχνολογική αξία, είχε ταυτόχρονα και πνευματική, κοινωνική και φιλοσοφική. Οι απόψεις του Τέσλα, τις οποίες δημοσίευσε στη μελέτη του για Το Πρόβλημα της Αυξανόμενης Ανθρώπινης Ενέργειας (1900), αν ειδωθούν υπό το φως της σύγχρονης στρατηγικής και προσπάθειας του ανεπτυγμένου τμήματος της ανθρωπότητας να εμποδίσει τις καταστροφικές διεργασίες που απειλούν το περιβάλλον του πλανήτη μας, αποκτούν ιδιαίτερα μεγάλη αξία. Οι ιδέες και οι συμβουλές του Τέσλα, που δημοσιεύτηκαν πριν από έναν αιώνα, ακόμη και σήμερα φαίνονται πολύ σοφές και μακρόπνοες.

Ένας από τους ανθρώπους, που ασχολήθηκαν με την ασύρματη μεταφορά ενέργειας, ήταν και ο Toby Grotz, ο οποίος μελέτησε επισταμένα το έργο και τις ιδέες του Τέσλα. Στη μελέτη του ο Grotz περιλαμβάνει όλες τις λεπτομέρειες για μια προκαταρκτική δοκιμή του συστήματος της ασύρματης μεταφοράς ενέργειας. Επίσης εξηγεί τον τρόπο μετάδοσης, εξίσου σε ολόκλήρο τον πλανήτη, ενός κύματος ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης, το οποίο αναπηδά στην αντίθετη πλευρά και επιστρέφει στην πηγή του, επαναλαμβάνοντας τον κύκλο πολλές φορές. Ο Toby Grotz συνεργάστηκε επίσης με τους αδερφούς Κόρουμ στο λεγόμενο «Project TESLA», το οποίο ήταν ένα σχέδιο πρακτικής εφαρμογής της ασύρματης μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι σημειώσεις του Δρ Τζέιμς Corum, στο εισαγωγικό του άρθρο σχετικά με τονELF (εξαιρετικά χαμηλής συχνότητας) ταλαντωτή Τέσλα, αναφέρουν ότι το συντονισμένο κύκλωμα του ενισχυτικού μεταδότη σημάτων Τέσλα (Tesla Magnifying Transmitter), μπορεί να αξιοποιήσει ολόκληρη την γήινη ιονόσφαιρα!

Το δεύτερο άρθρο του Δρ Τζέιμς Corum αποτελεί πιθανότατα και το πληρέστερο άρθρο που έχει γραφτεί ποτέ πάνω στη συσκευή ενίσχυσης της αποστολής των κυμάτων Τέσλα. Το κείμενο αυτό εξηγεί με πολλές λεπτομέρειες την έννοια της ενίσχυσης των μεταδιδόμενων κυμάτων, με παραδείγματα και εξισώσεις. Ακόμη κι ένας απλός αναγνώστης, χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις πάνω στην ηλεκτρομηχανική, μπορεί να κατανοήσει αλλά και να απολαύσει το ενθουσιώδες ύφος με το οποίο ο Δρ Corum περιγράφει τις εργασίες και τις ιδέες του Τέσλα πάνω στον Ενισχυτικό Μεταδότη του.

Πριν από έναν αιώνα ο Τέσλα έγραφε: «Η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να μεταδοθεί οικονομικά χωρίς καλώδια σε οποιαδήποτε απόσταση στη Γη. Το έχω διαπιστώσει χωρίς αμφιβολία στις πολυάριθμες παρατηρήσεις, σε ποιοτικά και ποσοτικά πειράματα και μετρήσεις. Όλα αυτά έχουν καταδείξει ότι είναι δυνατόν να διανεμηθεί η ηλεκτρική ισχύς από κεντρικές εγκαταστάσεις σε απεριόριστες ποσότητες, με μια απώλεια κατά τη μετάδοση που δεν θα υπερβαίνει το 1%, ακόμη και στη μέγιστη απόσταση, τα δώδεκα χιλιάδες μίλια, που είναι και η διάμετρος του πλανήτη μας».

Ο Toby Grotz αναφέρει στο άρθρο του ότι, κατά τη δεκαετία του 1980, περίπου το 1/3 της παραγόμενης ηλεκτρικής ισχύος στις ΗΠΑ χάθηκε κατά τη μεταφορά της. Σήμερα, δύο δεκαετίες αργότερα, οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν διπλασιάσει την εξάρτησή τους από το εισαγόμενο πετρέλαιο και έχουν επίσης αυξήσει την ανεπάρκεια του δικτύου μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας. Παρ’ όλα αυτά περίπου τα 2/3 της ηλεκτρικής ενέργειας χάνονται στις λεγόμενες «απώλειες μετατροπής». Αυτό είναι κάτι το απαράδεκτο. Για παράδειγμα, αντί οι ΗΠΑ να προσπαθούν να κατασκευάσουν δύο καινούργιες εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ισχύος 300 MW) την εβδομάδα, προκειμένου να έχουν στη διάθεσή τους άλλα 6 τρισεκατομμύρια kWh μέχρι το 2020, θα έπρεπε απλά να βρουν ένα τρόπο για να εξοικονομήσουν τις 7 τρισεκατομμύρια kWh, που χάνονται κάθε χρόνο κατά τη μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται σήμερα στη χώρα. Μόνο με την ασύρματη μεταφορά ενέργειας θα μπορούσε να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη διανομή ηλεκτρικής ισχύος χωρίς σημαντικές απώλειες.

Ο Ασύρματος Ηλεκτρισμός Σήμερα

Τα πειράματα και τα οράματα του Τέσλα για την ασύρματη μεταφορά ενέργειας έχουν βρει, ευτυχώς, στην εποχή μας πολλούς συνεχιστές. Το Νοέμβριο του 2006 ο Αμερικανός Φυσικός Μάριν Σόλιατσιτς (Marin Soljacic), βοηθός καθηγητή στο MIT, και η ομάδα των συνεργατών του στο ΜΙΤ, υποστηρίζουν ότι η ασύρματη μεταφορά ενέργειας είναι κάτι το εφικτό και ότι σύντομα θα μπορούμε να φορτίσουμε το κινητό μας ή το φορητό υπολογιστή μας χωρίς να χρειαζόμαστε συνδέσεις καλωδίων. Ο καθηγητής Μάριν Σόλιατσιτς ισχυρίζεται πως έχει ανακαλύψει ένα νέο τρόπο μεταφοράς της ενέργειας, που θα επηρεάζει μόνο τις συσκευές που θα φορτίζονται και όχι το περιβάλλον τους. Προτείνει αντί για την παραδοσιακή ακτινοβολία, την χρήση μέρους του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, που δεν εκπέμπει ακτινοβολία. Ο Αμερικανός Φυσικός αναφέρει ότι οι ηλεκτρονικές συσκευές μπορούν να ρυθμιστούν στη συχνότητα του πεδίου και να δράσουν ως «δεξαμενές της ενέργειας» που εκπέμπει η πηγή. Μ’ αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται η διαρροή ενέργειας, εξασφαλίζοντας έναν αποτελεσματικό και ασφαλέστατο τρόπο ασύρματης μεταφοράς της ενέργειας.

Η διάταξη που περιγράφει βασίζεται στο φαινόμενο του «συντονισμού», κατά το οποίο ένα αντικείμενο ταλαντώνεται όταν δεχθεί ενέργεια μιας συγκεκριμένης συχνότητας. Για παράδειγμα, συντονισμός παρατηρείται στα έγχορδα μουσικά όργανα: «Όταν παίζεις μία νότα σ’ ένα μουσικό όργανο, ένα άλλο όργανο με το ίδιο ακουστικό συντονισμό θα αναγνωρίσει τη νότα και θα αρχίσει να δονείται» εξηγεί ο καθηγητής Μάριν Σόλιατσιτς. Ο ίδιος λέει ότι «η ερευνητική ομάδα έχει υπολογίσει ότι μια συσκευή στο μέγεθος ενός φορητού υπολογιστή, θα μπορούσε να φορτιστεί σε απόσταση μερικών μέτρων από την πηγή. Τοποθετώντας μια πηγή λοιπόν σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού σας θα μπορούσατε να είστε ενεργειακά καλυμμένοι στο χώρο του σπιτιού σας».

Στο συγκεκριμένο σύστημα, αντί της χρησιμοποίησης των ακουστικών δονήσεων, οι επιστήμονες αξιοποιούν το συντονισμό της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Οι συνηθισμένες κεραίες που μεταδίδουν ραδιοκύματα δεν θα ήταν κατάλληλες για την αποδοτική μεταφορά της ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας καθώς τη διαχέουν προς όλες τις κατευθύνσεις, αντί να την εστιάζουν σε ένα συγκεκριμένο σημείο.

Προκειμένου να υπερβούν αυτό το εμπόδιο, οι ερευνητές του MIT μελέτησαν μια ειδική κατηγορία αντικειμένων τα οποία είναι «μη-ακτινοβόλα» και διαθέτουν «μακρόβιο συντονισμό». Τα αντικείμενα αυτά μπορούν να εκπέμπουν πίδακες ενέργειας, μήκους τριών έως πέντε μέτρων οι οποίοι θα μπορούσαν να τροφοδοτούν ασύρματα ηλεκτρικές συσκευές. Για παράδειγμα, μια κεραία από χαλκό, κατάλληλα σχεδιασμένη ώστε να διαθέτει «μακρόβιο συντονισμό», θα μπορούσε να τροφοδοτεί με ενέργεια μια κοντινή συσκευή που διαθέτει επίσης μια κεραία που ταλαντώνεται στην ίδια συχνότητα. Στην ερευνητική ομάδα του ΜΙΤ συμμετέχουν και οι Έλληνες ερευνητές Αριστείδης Καράλης και Τζον Τζοανόπουλος.

Υπάρχουν βέβαια και ενστάσεις. Ο Δρ. Τζίοφ Άνστις (Geoff Anstis) του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ, αναφερόμενος στην αβεβαιότητα που υπάρχει για τις επιπτώσεις στην υγεία μας λόγω της χρήσης των κινητών τηλεφώνων, λέει: «Θα δημιουργηθούν παρόμοια προβλήματα με αυτά που προέκυψαν από τη χρήση των κινητών τηλεφώνων. Μονάχα μετά από δύο δεκαετίες ίσως καταφέρουμε να βεβαιωθούμε ότι δεν συντρέχουν σημαντικοί λόγοι ανησυχίας».

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το σχέδιο της ασύρματης μεταφοράς ενέργειας του Τέσλα καθίσταται επιτακτική ανάγκη προκειμένου η ανθρωπότητα, από τη μια να αποφύγει την επερχόμενη ενεργειακή «δίψα» και από την άλλη να απελευθερωθεί από μονοπώλια και συμφέροντα, που στραγγαλίζουν τις προοπτικές της.